ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΡΕΛΕ ΔΙΑΦΥΓΗΣ

Το ρελέ διαφυγής υπάρχει σε όλες τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις μετά το 2006. Σε περίπτωση διαρροής ρεύματος θα πρέπει να μας προσφέρει προστασία  από οποιοδήποτε ηλεκτρικό πλήγμα. Βέβαια υπάρχει και μία περίπτωση που η διαρροή δεν ανιχνεύεται και αυτή φαίνεται στον παρακάτω πίνακα. Οπότε στην περίπτωση που η επαφή μας αφορά ταυτόχρονα φάση-ουδέτερο να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί.

ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΝΕΓΟΠΟΙΗΣΗΣ ΡΕΛΕ ΔΙΑΡΡΟΗΣ

• Βραχυκύκλωμα μεταξύ Ν και ΡΕ
• Βραχυκύκλωμα μεταξύ L και ΡΕ
• Βραχυκύκλωμα μεταξύ L και ΡΕ μέσω αντίστασης (περίπτωση ανθρώπου)

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις το ρελέ διαρροής ρεύματος ενεργοποιείτε.

• Βραχυκύκλωμα μεταξύ L και Ν ή γεφύρωση μέσω αντίστασης (περίπτωση ανθρώπου

Σε αυτήν την περίπτωση  το ρελέ διαρροής δεν ενεργοποιείτε. Μας θεωρεί απλά κατανάλωση. Αλλιώς δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει φυσιολογικά σε ένα φορτίο. Αυτη είναι και η περίπτωση που το ρελέ δεν μας προστατεύει.

Επειδή με τον χρόνο υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορούν να κάνουν την συσκευή μας να μην λειτουργεί πρέπει απαραίτητα να ελέγχουμε το ρελέ προστασίας όπως:

• Συχνές υπερφορτίσεις
• Βραχυκυκλώματα σε καταναλώσεις που τροφοδοτούνται μέσω αυτού.
• Κρουστικά πλήγματα του δικτύου.

Είναι απαραίτητο το ρελέ να δοκιμάζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα (τουλάχιστον ανά εξάμηνο) και ύστερα από έντονα καιρικά φαινόμενα, με τη χρήση του μπουτόν τεστ. Αυτή η απαίτηση προκύπτει και νομοθετικά. Σε περίπτωση που  δεν λειτουργήσει η διάταξη απαιτείται να αντικατασταθεί επειγόντως.

Ο έλεγχος γίνεται πιέζοντας το κουμπί Test το οποίο υπάρχει σε όλους τους τύπους των ρελέ προστασίας.

Δοκιμή ΔΔΕ με το μπουτόν test

Πιέζοντας το μπουτόν test δημιουργείται ένα τεχνητά μεγάλο διαφορικό ρεύμα (πολλαπλάσιο του κανονικού) με το οποίο γίνεται ένας χονδρικός έλεγχος λειτουργίας του μηχανισμού. Η δοκιμή αυτή είναι χρήσιμη για το χρήστη αλλά δεν είναι αρκετή για τον έλεγχο της πραγματικής λειτουργίας της διάταξης ή τον επανέλεγχο της εγκατάστασης.

Η εποπτεία της ηλεκτρικής μας εγκατάστασης πρέπει να είναι σίγουρο ότι υπάρχει μόνιμα έτσι ώστε να μην διατρέχουμε κίνδυνο από διαρροές ρεύματος που προκύπτουν με τον χρόνο.

Το ρελέ για είναι αποτελεσματικό θα πρέπει η κατάσταση της γείωσης μας να βρίσκεται σε καλή κατάσταση. Επίσης οι ασφάλειες των ηλεκτρικών γραμμών μπορούν όταν υπάρχει μικρή τιμή στην γείωση  ανταποκρίνονται στα αναμενόμενα ρεύματα βραχυκύκλωσης των οπότε οι καλωδιώσεις προστατεύονται και αυτές με την σειρά τους.

By pass

Η ύπαρξη By pass σε οποιαδήποτε περίπτωση δεν είναι λύση. Η αποκατάσταση της βλάβης είναι. Η παράκαμψη του ρελέ προστασίας δημιουργεί μεγάλους κινδύνους στους χρήστες της εκάστοτε ηλεκτρικής εγκατάστασης. Βάση Νόμου η πράξη αυτή απαγορεύεται.

Υ.Α. Φ Α΄50/12081/642/2006 (ΦΕΚ 1222/Β` 5.9.2006)

Υ.Α. 130414/2019 (ΦΕΚ 4825/Β` 24.12.2019)

https://www.elinyae.gr/etiketes/diakoptis-diarrois-entasis-dde

Συνήθως αν το πρόβλημα δεν αφορά μία μεγάλη τιμή ρεύματος διαρροής λύνεται με την ομαδοποίηση τμημάτων στην εγκατάσταση μας, και τοποθέτηση περισσοτέρων ρελέ. Η συνολική τιμή όταν είναι μεγάλη από φυσιολογικές  διαρροές στην εγκατάσταση πχ από οικιακές συσκευές, υγρασία κτλ προστίθενται, και η αστάθεια μπορεί να προκύψει εύκολα..Ο πρακτικός έλεγχος κατεβάζω τις ασφάλειες και δοκιμάζω να βρω την διαρροή, δεν είναι εφικτός σε όλες τις περιπτώσεις. Η τοποθέτηση διπολικών σε μονοφασική διάταξη η αντίστοιχα σε τριφασική διάταξη τετραπολικών ασφαλειών, διευκολύνει τα πράγματα. Αυτό συμβαίνει γιατί διακόπτεται ο ουδέτερος αγωγός που είναι απαραίτητο να συμβεί σε κάποιες περιπτώσεις, απαλλάσσοντας μας από περαιτέρω προβλήματα και προβληματισμούς  Η απομόνωση της γραμμής γίνεται με εύκολο τρόπο και ο εντοπισμός της ελαττωματικής γραμμής εύκολα.

 Έλεγχος λειτουργίας του ρελέ προστασίας

 Για τον έλεγχο των ΔΔΡ απαιτούνται διάφορες δοκιμές και μετρήσεις που βασίζονται στο πρότυπο EN 61557-6.

Έλεγχοι και μετρήσεις

• Μέτρηση τάσης επαφής (touch voltage)
• Μέτρηση χρόνου απόζευξης (tripout time)
• Μέτρηση ρεύματος απόζευξης (tripout current)
• Αυτόματος έλεγχος ΔΔΡ

Με τον τρόπο αυτό εξακριβώνεται η αποτελεσματικότητας της λειτουργίας του ρελέ διαρροής, υπουργική απόφαση ΦΑ’50/12081/642 της 26/7/2006.

 Μετρήσεις  από Ηλεκτρολόγο

Η μέτρηση που πραγματοποιούμε δεν είναι αρκετή για δεν μπορεί να είναι ολοκληρωμένη, Απλά μπορεί να μας παρέχει μία απλή εξήγηση για την καλή λειτουργία της διάταξης διαφορικού ρεύματος. Για να έχουμε μία ολοκληρωμένη εικόνα θα πρέπει να καλέσουμε Ηλεκτρολόγο που με την βοήθεια ειδικού πιστοποιημένου πολυοργάνου  να πραγματοποιήσει τις απαραίτητες μετρήσεις.

Μετρήσεις που πρέπει να γίνουν με πιστοποιημένο όργανο

• Μέτρηση ρεύματος απόζευξης (tripout current) Ιmess (mA)
• Μέτρηση τάσης επαφής (touch voltage) Vmess (V). Vmess (V) – Τάση επαφής κατά την απόζευξη (πρέπει να μετρηθεί με το όργανο)
  
• Μέτρηση χρόνου απόζευξης (tripout time) Ιmess (mA) – H πραγματική τιμή του ρεύματος διαρροής που θα μετρηθεί κατά την οποία θα πέσει το ρελέ κάτω από πραγματικές συνθήκες (πρέπει να μετρηθεί με το όργανο). O χρόνος που θα διακόψει ο ΔΔΕ (δεν απαιτεί το πρότυπο αλλά μας δίνει μία συνολική εικόνα για την αξιόπιστη λειτουργία του).

Έλεγχοι με πολυόργανο ηλεκτρικών εγκαταστάσεων Macrotest G3

Το ρελέ ελέγχεται ως προς το χρόνο ενεργοποίησης του με διαδοχικές δοκιμές στα x1/2 , x1 , x5 Ιδν (π.χ. σε Δ.Δ.Ρ των 30 mA γίνεται έλεγχος στα 15 mA , 30 mA και 150 mA) έχοντας (για κάθε επιμέρους μέτρηση) το ρεύμα δοκιμής πρώτα σε φάση 0 μοίρες με την εφαρμοζόμενη τάση και στη συνέχεια σε 180 μοίρες με αυτή. Δηλαδή γίνονται συνολικά έξι μετρήσεις.

Για τα ρελέ διαρροής τύπου AC και A το ρεύμα δοκιμής μπορεί να ξεκινήσει συνφασικά με την τάση (0°) ή με διαφορά φάσης 180°.Έτσι σε κάθε ρεύμα δοκιμής πρέπει να παίρνονται δύο μετρήσεις.

Πρακτικά ο ΔΔΡ δοκιμάζεται:

• με ρεύμα ½xI_ΔΝ, 0° ΠΡΕΠΕΙ ο ΔΔΡ να ΜΗΝ κάνει απόζευξη δηλαδή t_Δ > 300ms.
• με ρεύμα ½xI_ΔΝ, 180° ΠΡΕΠΕΙ ο ΔΔΡ να ΜΗΝ κάνει απόζευξη δηλαδή t_Δ > 300ms.
• με ρεύμα I_ΔΝ, 0° ΠΡΕΠΕΙ να κάνει απόζευξη και t_Δ < 300ms.
• με ρεύμα I_ΔΝ, 180° ΠΡΕΠΕΙ να κάνει απόζευξη και t_Δ < 300ms.
• με ρεύμα 5xI_ΔΝ, 0° ΠΡΕΠΕΙ να κάνει απόζευξη και t_Δ < 40ms.
• με ρεύμα 5xI_ΔΝ, 180° ΠΡΕΠΕΙ να κάνει απόζευξη και t_Δ < 40ms.